Online EMDR

İNTERNET TABANLI (ONLİNE/ÇEVRİMİÇİ) RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİ VE “ONLİNE EMDR”

Hazırlayanlar (Alfabetik)

Alişan Burak Yaşar
Asena Yurtsever
Halil İbrahim Duran
Şirin Atçeken

Bu kılavuz EMDR Avrupa Akredite Temel EMDR Eğitimlerini tamamlamış uzmanlar için hazırlanmıştır.

Teknoloji, insanların psikoterapi alma veya psikologla çalışma şekillerinde bir gelişim ve değişime yol açmıştır. İnternet tabanlı (online/çevrimiçi) ruh sağlığı hizmetlerinin yeni gelişmelerle birlikte son yıllarda giderek yaygınlaştığı görülmektedir. Bilgisayar ve internet kullanım oranları, Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Araştırmasında 2019 yılında 16-74 yaş grubundaki bireylerde internet kullanımının geçen yıla göre yüzde 2,4 yükselerek yüzde 75,3 olduğu belirtiliyor. İnternet kullanım oranları erkeklerde yüzde 81,8 iken kadınlarda yüzde 68,9 olmuştur. Türkiye’deki hanelerin yüzde 88,3’ünün evden internete erişim imkânına sahip olduğu internet erişimini gösteren istatistikler göz önüne alındığında, internetin şu anda ruhsal sağlık hizmetleri için bir kaynak olarak kullanılması şaşırtıcı değildir.

Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere pek çok ülkede danışanlar ve terapistler için alternatif bir yöntem haline gelmeye başlayan internet tabanlı psikolojik danışmanlık hizmetleri ülkemizde de giderek yaygınlaşmaya başlamıştır. İnternet aracılığıyla yürütülen bu uygulamalar, geleneksel yüz yüze terapilerden oldukça farklı ve yeni bir yöntemdir. Literatüre bakıldığında internet tabanlı (online/çevrimiçi) psikolojik hizmetleri doğrudan bir terapi yöntemi gibi değerlendiren ve kullanan uzmanlara karşın bu uygulamaları geleneksel tedavilere yardımcı araçlar olarak değerlendiren uzmanlar da olduğunu görmekteyiz. İnternet tabanlı bu hizmetlerin gerek danışanlar gerekse terapistler açısından tam olarak bilinmediği de görülmektedir. Amerikan Psikologlar Derneği ve Amerikan Psikolojik Danışmanlık Derneği başta olmak üzere diğer pek çok kuruluş tarafından yayınlanan etik kodların internet tabanlı psikolojik hizmetler konusunda gerekli rehberliği sağlamada şimdilik yetersiz kaldığı görülmektedir.

Bu kılavuz yüz yüze görüşmenin kısıtlandığı ya da uygun olmadığı durumlarda online EMDR’ın ilkelerini oluşturmak için tasarlanmıştır. Online terapi, yüz yüze terapinin yerini tutamaz. Ancak yüz yüze görüşmenin mümkün olmadığı durumlar için çok doğru bir seçenek olacaktır.

ONLİNE EMDR TERAPİSİ NE ZAMAN VE NASIL KULLANILMALIDIR?

Yüz yüze görüşmenin kısıtlandığı ya da uygun olmadığı durumlarda online EMDR terapisi kullanılabilmektedir. Yüz yüze EMDR terapisinin, online EMDR Terapisinden daha etkili ya da daha az etkili olduğu ile ilgili yeterince bilimsel araştırmalar mevcut değildir. Gerekli görülmediği sürece ve yüz yüze görüşme mümkünse, genellikle EMDR Terapisinin online (çevrimiçi) uygulanması tercih edilmez. Bunun nedenlerine aşağıdaki maddelerde değinilecektir.

Henüz gerekli etik kuralların, araştırmaların ve online zorluklarla başa çıkmak için net bir yol haritasının olmamasından dolayı “online EMDR terapisinin” gerekli ve acil durumlarda dikkatli bir şekilde kullanılması önerilmektedir. EMDR Türkiye Derneği de bu yol haritasını, hem literatüre hem de klinik uygulamalara dayandırarak netleştirmeyi ve bu boşluğu doldurmayı hedeflemektedir.

HANGİ KOŞULLARDA ONLİNE EMDR ÖNERİLEBİLİR?

Fiziksel engelli veya diğer engellerle yaşayan bireylerin psikolojik destek hizmeti almak için bir hastaneye/merkeze/ofise gidemediği durumlarda,
Kronik hastalıkları (bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıklar, verem, hıv, h1n1, koronavirüs gibi bulaşıcı hastalıklarda, kas iskelet sistemi vb) olan bazı insanların evlerinden kolayca ayrılamadığı ve terapistin gidemediği durumlarda,
Halihazırda gördüğünüz danışanınızın şehir dışına veya ülke dışına göç etmesi, taşınması, seyahat etmesi ve oturumlarınızı devam ettirmeniz gerektiği durumlarda,
Yasaların görüşmeyi kısıtladığı özel durumlarda (sokağa çıkma yasağı vb),
Salgın hastalık ve Pandemi durumlarında,
Yüzyüze görüşmenin kısıtlandığı ya da uygun olmadığı durumlarda, psikolojik sağlık açısından “online emdr” önerilebilir.

ONLİNE EMDR TERAPİSİNDE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR

1) Gizlilik

Online terapi sırasında, yüz yüze terapideki gibi danışanlar kendilerini, kendi hayatları ile ilgili çok mahrem konuları anlatırken bulabilir. Aniden, çağrışımlar terapistle aralarında kalacak alışkanlığı ile henüz başkaları ile paylaşmak istemedikleri alanlara girebilirler. Dolayısıyla danışanları korumak için terapiye başlamadan şu detaylar bir çerçeve dahilinde konuşulmalıdır;

Online terapi ortamı kişi için uygun ve güvenli midir?
Online terapi sürerken sesini duyabilecek başkaları var mıdır?
Terapi sırasında odaya veya bulunduğu ortama girme ihtimali olan kimse var mıdır (evcil hayvan dahil)?
Eğer odaya biri girerse o an nasıl bir tutum takınılacaktır?
Terapi için kullanılan program güvenli midir? Bağlantı sekteye uğrarsa hangi kanalla görüşmeyi sürdüreceklerdir?

Ayrıca tüm bu güvenlik önlemlerine ek olarak, danışanların çok dikkat etmesi gereken bir başka konu da EMDR terapistinin uygulayıcı belgesi ve akredite bir sertifikası olup olmadığıdır. Bazı kişiler, merkezler, siteler online terapi sunduklarını söylemekte ancak bu iddialar yanıltıcı veya yanlış olabilmektedir. Örneğin, uygulama yapacak kişiler terapi sağlayacak lisans veya niteliğe sahip olmayabilir. Unutulmamalıdır ki lisanslı ve nitelikli uzmanlarla çalışmak danışanları korur. Herhangi bir online EMDR terapisi almadan önce, kiminle çalışıldığının, lisansı/ diploması olup olmadığının, bu lisansın bulunduğu yerin ve lisans numarasının öğrenilmesi önemlidir. EMDR terapistinin akreditasyonunu öğrenmek için Avrupa EMDR Derneğine (https://emdr-europe.org/) bağlı Türkiye EMDR Derneğinin resmî web sitesinden (https://www.emdr-tr.org/) Türkiye’de bulunan sertifikalı terapistlere ve EMDR uygulayıcı listesine ulaşılabilir.

2) Güvenlik
2.1) Kendine veya başkasına zarar verme riskleri:
EMDR terapisi sırasında bazı durumlarda kişiler kendilerini çok çaresiz ve savunmasız hissedebilir. Bu gibi durumlarda terapi odası bizim için güven verici bir ortamdır. Online görüşmeler sırasında danışanlar disosiye olabilir ve çok istisnai durumlarda kendine veya çevreye zarar verme düşünceleri aktifleşebilir. Bu gibi durumlarda aşağıdaki başlıklar danışanla mutlaka konuşulmalıdır.

Bu tip acil durumların olma olasılığına hazırlık için EMDR ile duyarsızlaşma aşamasına geçilmeden önce hazırlık aşaması uzun tutulmalıdır. Hazırlık aşamasında özellikle bu konu ile ilgili daha detaylı sorgulama yapılmalıdır. Klinik olarak kafa karışıklığı olan durumlarda disosiasyon ölçekleri uygulanmalıdır.
Özellikle riskli danışanlar için veya her online terapi danışanı için acil bir durumda hızlıca danışanın yardımına koşabilecek/ona yardım sunabilecek bir yardım kişisi danışanla birlikte belirlenmelidir. Bu kişinin telefonu alınmalıdır.
Kriz dönemleri için başvurulabilecek acil psikiyatri birimleri baştan tespit edilmelidir.

2.2) Verilerin güvenliği:

Klasik terapi ortamlarında sıklıkla verilerin saklandığı özel düzenekler hazırlanır. Danışanlar kendileri ile ilgili aldıkları notları da yine benzer alışkanlıklarla özenle saklayabilirler. Fakat online terapide, terapist ve danışan daha önce bu konuda hazırlık yapılmayan bir yerde aldıkları notları bırakabilir veya güvenle saklayamayabilirler. Yasal ve etik olarak bu verilerin saklanması ile ilgili bir hazırlık yapmadan terapiye başlanmamalıdır.

Danışan ve terapistin, internet üzerinden, gizlilik yükümlülüğü ve diğer çalışma koşullarını belirleyen bir anlaşma yapmaları zorunludur. Online görüşmeler kayıt altına alınamaz.

3) Terapi çerçeve ve kuralları:

Online terapide çerçevenin korunması, terapötik ilişkinin gücünün devamlılığı açısından önemlidir. Araya ekran giriyor olmasının ve aynı oda içinde bulunmuyor olmanın getireceği zihinsel ve duygusal dağınıklığı en aza indirmek için çerçevenin netliğini korumak önemlidir.

Terapi odası:

Terapiye devam edeceğiniz oda ve ekranda görünen açı mümkün olduğunca aynı olmalıdır.
Mekan; terapi odasına uygun bir yer olmalıdır. Evde mutfak, hol gibi mekanlar hiçbir şekilde uygun değildir. Her şey terapi odasına uygun formda seçilmelidir. Oturduğunuz koltuk, aydınlatma, arka fon veya duvarda görünen detayların hepsi önemlidir.

Bu sebeple danışanın seansa katılacağı ortam da önemlidir.Danışanın sizi rahat takip edebileceği bir ortam seçtiğinden emin olunuz. Örneğin, yatak odaları çok da uygun değildir. Danışan ev ortamında özelini ancak kendi yatak odasında koruyabiliyor ise o zaman odada uygun bir oturma şeklinde (mesela bir sandalyede) oturduğundan emin olunuz.

Sessizlik:

Terapi odasındaki sessizlik, hem danışan hem de terapist tarafından korunmalıdır. O sebeple her iki kişi de en sessiz ortamı sağlamaya gayret etmelidir.
Danışanın da terapistin de odada yalnız olduğundan emin olunmalıdır.

Giyim:

Giysi seçimleri yüz yüze terapideki gibi olmalıdır. Terapist danışanın görmeyeceği açıda daha rahat giysi seçmek isteyebilir. Eşofman, şort gibi tercihler yapmak istese de bu iyi bir fikir olmayabilir. Aynı iş disiplinini sürdürebilmek çok önemlidir. Seansta yüz yüze gösterilen özen ve ciddiyet nasılsa, online süreçlerde de bu ilkeleri harfiyen uygulamak işleri kolaylaştıracaktır. En önemli iş online bağlantıyı terapötik bir düzlemde tutmaktır. Terapist ve danışan tiyatro sahnesine çıkamayan oyuncular gibi düşünülebilir; sahne yoksa elde kalan dekor ve kostümler olabildiğince iyi korunmalıdır. Nasıl giyinildiğinin psikolojiyi etkilediği unutulmamalıdır. Ayrıca bir sebeple masadan kalkmak zorunda kalınabilir ve danışan terapistini tüm kıyafetiyle görebilir.

Kurallar:

Genel terapi kuralları online terapi için de geçerlidir. Seans süresi aynıdır. Danışan (terapistin belirlediği süre öncesinde) haber vermeden seansa katılım göstermezse ücreti ödemekle yükümlüdür. Teknik sorunlar yüzünden seans yapılamazsa, bu seansın ücreti alınmaz.

Ücret:

Ücret yüz yüze terapi ile aynı olarak sürdürülebilir.

4) Danışan seçimi: Kimlerle uygulanır?

Online EMDR uygulanırken danışan seçimi çok önemlidir. EMDR diğer birçok konuşma terapisine göre çok daha derin ve anı ağlarında başka türlü ortaya çıkmayabilecek duygusal ve bedensel malzemeleri, anı ağlarını uyararak ortaya çıkarabilir. Bu da bazı danışanları çok fazla zorlayabilir ve terapi sürecini ketleyebilir. Ayrıca online EMDR terapisinde, yüz yüze seans odasında sağlanan terapötik ortam ve ilişkiyi ve bunun getirdiği terapist-danışan arasındaki uyumlanma ve kapsayıcılığı sağlamak çok daha zordur.

Bununla birlikte çeşitli sebeplerden dolayı danışanlar ile online EMDR seansı yürütmemiz gerekebilmektedir; içinde bulunduğumuz olağanüstü, evden çıkılmamasını gerektiren durumlar, danışanımızın şehir dışına çıkma gerekliliği, şehir değiştirme veya ülke dışına göçler ve diğer mücbir sebepler gibi.. Bu gibi durumlarda terapötik ilişkinin mümkün olduğunca aynı terapist ile ve istikrarlı bir şekilde sürdürülmesi gerekmektedir.

Online EMDR’ı uygulayabileceğiniz danışanlar:

a) Terapistin tanıdığı, bildiği danışanlar (birkaç seans bile olsa bu bir avantajdır),
b) Arada güven ilişkisi oluşmuş olan danışanlar,
c) Mümkünse daha önce yüz yüze seansta EMDR uygulanmış olan danışanlar (bu durumlarda hem danışan EMDR deneyimine aşinadır hem de terapist danışanının EMDR uygularken nasıl işlemlediğini ve süreçteki yaklaşımını biliyor olacaktır),
d) Ego gücü iyi, kaynakları olan danışanlar,
e) Stabil, öz-denetim becerilerine olabildiğince sahip danışanlar.

5) Aşırı dikkat edilmesi gereken gruplar

Bazı danışanlarla ise Online EMDR yaparken çok tedbirli olmak gerekir ve hatta mümkünse EMDR uygulamaktan kaçınılması önerilir.
Bu danışanlar:

Terapistin daha önceden tanımadığı, yüz yüze seans deneyiminin olmadığı, ilk defa online görülecek danışanlar,
Daha önce yüz yüze EMDR deneyimi olmayan ve EMDR süreçlerinin çok iyi bilinmediği danışanlar,
Komplekstravmadanışanları,

Stabil olmayan, öz-denetim becerileri zayıf, semptomları ciddi seviyede olan ve işlevsellikleri azalmış olan danışanlar (Örnek olarak intihar düşünceleri olan, kendine zarar veren, madde bağımlısı, ağır depresyonda olan danışanlar),
Disosiyatifbozukluklarıveyamekanizmalarıolandanışanlar,
Savunma mekanizmaları işlemlemeyi engelleyecek kadar fazla olan danışanlar. Bu danışanlarla süreçte mutlaka psikiyatrik değerlendirme yapılmasına ve psikiyatrik tedavi ile birlikte yürütülmesine dikkat edilmelidir. Terapist yetkinliğinden emin değilse mutlaka süpervizyon almalıdır.

Yukarıdaki danışanlarla EMDR travma çalışması yapılması önerilmese de online seanslarda aşağıdaki uygulamalar yapılabilir:

Stabilizasyon,topraklama,gevşemeegzersizleri,
Psiko-eğitim,
Bilişsel seviyede ve çözüm odaklı müdahaleler,
Güvenli yer,
Kaynak geliştirme ve yerleştirme çalışmaları.

6) Online terapideki zorluklar ve öneriler

Aynı odada yüz yüze olamamak, danışanla bir ekran ardında konuşmak, büyük ve küçük zorlukları bir arada yaşatabilir.
Danışanlauyumlanmakekranüzerindenbirazdahazorolmaktadır.Ancakalıştıkça, çok daha kolaylaştığı fark edilebilir. Bu zorluğu aşmak için iyi dinlemenin ve empatik yorumların önemi hatırlanmalıdır.
Danışanıntümvücudunugörememekbusözelolmayanverilerinazalmasıanlamına gelir. Hem uyumlanmayı zorlaştırabilir hem de danışanın duygularının tam olarak anlaşılmasına engel oluşturabilir. Ayrıca EMDR terapisinde çift yönlü uyarımlar da danışanın beden duyumlarının tam olarak takibini de zorlaştırabilir. Böyle olduğu fark edildiğinde, beden kanalı biraz daha sık sorulmalıdır.
Abreaksiyon anlarında danışanla aynı odada olmak, odanın güvenliğini vurgulamak yapılan en önemli müdahalelerden biridir. Online terapide bunun olmaması hem terapist hem de danışan için o anları daha zor başa çıkılır kılabilir. Bu gibi durumlarda bir arada olma hissini artırmak için sözel müdahaleyi ve desteği artırmak, işe yarayacaktır.

Online terapi sırasında danışan disosiye olursa, onu regule etmek çok zor ya da imkansız hale gelebilir. Bu sebeplerle zor danışanlarla online terapi yapmamak veya daha çok destekleyici şekilde bu zor zamanları atlatmalarına destek olmak daha doğru bir seçim olabilir. Disosiyasyonu önceden sezmek ve danışan tolerans penceresinden çıkmadan uygun müdahalelere ve stabilizasyona başlamak, en yerinde müdahaleler olacaktır.
Teknolojik zorluklar; en önemli anlarda bağlantının kesilmesi, yavaşlaması, sık sık donmalar yaşanması, hem danışan hem de terapist için zorlayıcı olabilir. Bu zorlanma her iki kişiyi de gerginleştirebilir, hatta kızgınlık doğurabilir. Bu durumlarda performans kaygısına düşmeden bağlanılan kanalı değiştirmek bazen çözüm olabilir.

Güvenlik; her ne kadar bazı ağların daha güvenli olduğu söylense de yapılan görüşmelerin ne kadar gizli kaldığı konusu, bizim teknoloji bilgimizi aşan bir nokta olabilir. Bu riskin varlığını bilmek önemlidir.

7) Dijital platform ve araçlar

Görüşmelerin güvenliği ve gizliliğin sağlanması için uluslararası görüşme standartlarına uygun videokonferans uygulamaları kullanılmalıdır. Yaygın olan uygulamalar arasında Zoom.us (healthcare sürümü), Vsee, Thera-LINK, Doxy.me isimli programların ve Securevideo.com platformunun (zoom programı kullanan bir telesağlık platformu), Amerika Birleşik Devletleri Sağlık Sigortası Taşınabilirlik ve Sorumluluk Yasası’nın (HIPAA) şart koştuğu veri gizliliği ve veri güvenliği standartlarına uyduğu bilinmektedir. Dünyada telesağlık görüşmeleri için bu uygulamalar tercih edilmektedir. Bu uygulamalar arasında sadece doxy.me uygulamasının ücretsiz sürümü HIPAA standartlarına uymaktadır. Diğer uygulamaların HIPAA uyumlu versiyonları ücretlidir.

Bu uygulamalara ek olarak, güvenlik ve gizlilik riskine rağmen acil durumlarda Skype, Whatsapp görüntülü arama, Facetime, Messenger ve Zoom gibi uygulamalar da terapistler tarafından kullanabilmektedir.

8) Çift yönlü uyarımı (BLS) nasıl uygulanır?

Dokunma: Danışan online EMDR’da anıyı işlemlerken kelebek kucaklaması yapabilir veya dizlerine sağ-sol dokunarak çift yönlü uyarım sağlayabilir. Terapist de onunla birlikte ekranın karşısında bunu senkronize bir şekilde yapabilir, danışana durması gerektiğinde bu şekilde ‘dur’ sinyalini verebilir, birlikte durabilirler.

Ses: ‘EMDR Kit’ Adroid ve Ios’tan indirebileceğiniz bir online uygulamadır. Danışan bunu telefonuna indirir. Headphone bölümünü aktive ederek kulaklıkla çift yönlü ses uyarımı sağlanabilmektedir. Online EMDR öncesinde hızı danışanla birlikte ayarlanır, kapatıp açmak terapistin yönlendirmesiyle danışan tarafından yapılır.

Göz Hareketleri: Eğer danışanın terapiste online bağlandığı ekran yeterince genişse yani takip ederken danışanın gözleri bir uçtan diğer uca gidebiliyorsa, terapist aynı seans odasındaki gibi göz hareketlerini eliyle yapabilir. Yine aynı şekilde ekran yeterince genişse danışan ekranda belirlenen iki noktayı da gözleriyle takip edebilir. Böyle bir imkan yoksa danışan ekranın karşısında sabit iki nokta belirler. Bu iki noktanın arası yine danışanın gözlerinin bir uçtan diğer uca gidebileceği uzaklıkta olması gerekmektedir. Danışan, terapistin yönergesiyle bu iki noktaya bakarak uyarımı sağlar.

EMDR Kit aplikasyonu yani ses ile senkronize bir şekilde göz takibini de eklemesi için danışan teşvik edilmelidir.

Ayrıca, online görüşme ya da webinar yapmak için kullanılan bazı programlar ve uygulamalar ekran paylaşımına izin vermektedir. Google gibi arama motorlarına yazarak bu programlara ulaşabilirsiniz. Ayrıca Youtube vb. platformlardan “emdr self administered” yazılarak aratıldığında, hareketli ve sesli görsellere erişilebilir, istenirse bilgisayara indirilebilir. Bu görsel bilgisayarda açılıp, online görüşme için kullanılan programın yardımıyla ekran paylaşımı yapılabilir. Danışan terapistin yönergesiyle ekranda beliren bu iki noktayı gözleriyle takip ederek uyarımı sağlayabilir.

Danışan yukarıdaki uyaranlardan istediğini veya kombinasyonlarını kullanabilir. Terapistin çok iyi bilmediği veya disosiasyon ihtimali olan danışanlar süreçte göz ile takip etmiyorlarsa gözlerini açık tutmaları önemlidir.

Kullanılabilecek protokoller: Online EMDR seanslarında psiko-eğitim, güvenli yer, kaynak geliştirme ve yerleştirme, EMDR standart protokolü, R-TEP gibi yüz yüze EMDR seanslarında kullanılan protokoller kullanılabilir.

9) Ölçek ve Onam kullanımı

Mutlaka yeni başlayan her görüşme için online da olsa bir onam formunun imzalanması terapist tarafından -organize edilmelidir.
İlk kez EMDR’a başlayacak veya riskli olan danışanların başlangıçta çeşitli ölçekleri uygulamaları istenebilir. Bu ölçekler danışana yollanıp, onlar tarafından doldurulup, geri yollanması istenebilir. Yollanabilecek ölçek örnekleri aşağıdaki gibidir, uygun görülen farklı ölçekler de kullanılabilir:

DES Ölçeği: Disosiasyon için yol gösterebilecek bu ölçek, seans sırasında disosiye olduğunda müdahale imkanı kısıtlı olan danışanlar ile online terapiyi uygulayıp uygulamama kararı için veya hazırlık evresini uzun tutmanın gereği ile ilgili yol gösterebilir.

ACE Envanteri: Kompleks travma yükü ve dolayısı ile hazırlık evresini uzun tutma gereği ile ilgili yol gösterebilir.
Beck Umutsuzluk Ölçeği: İntihar riski açısından dikkatli olunması için umutsuzluk düzeyi bilgi verebilir.

Tüm bu ölçekler ve diğerleri, EMDR Türkiye ölçekler bölümünden indirilebilir.

DANIŞANLAR İÇİN “ONLİNE EMDR” GÖRÜŞMELERİ İÇİN GEREKLİ AÇIKLAMALAR

*Terapist online seanslardan önce aşağıdaki gibi bir “takip edilecek yönergeler” listesini danışana yollayabilir:

“Online oturumlarda sizi nelerin beklediğini anlamanıza yardımcı olmak ve sürecin sorunsuz bir şekilde çalışmasını sağlamak için size bazı ipuçları ve pratik bilgiler sunmak istiyorum.

Çevrimiçi olarak bazı oturumlar yapmak korkutucu veya belirsiz olabilir, ancak aşağıdaki ipuçlarını takip ettiğiniz sürece yüz yüze görüşmek kadar etkili olabilirler. Amacım sizinle çalışmak için güvenli ve etkili bir alan yaratmak.

Oturumlar için kullanmamız gereken bazı materyaller / belgeler varsa (Örneğin, psikoeğitim vs.), oturumdan önce bunu size e-postayla gönderdiğimden emin olacağım.

Tercih ettiğim çevrimiçi hizmeti………………………………………….. Oturuma katılmak için belirlenen zamanda ………………………. bağlantısını tıklayın, ancak lütfen daha önce değil.

Lütfen aşağıdakileri yaptığınızdan emin olun:

Oturum başlamadan önce bilgisayarınıza veya mobilinize ………………yükleyin
Lütfen mikrofon ve videonun açık olduğundan emin olun. Her ikisini de yakınlaştırma ekranının sol alt tarafındaki ayarlardan kontrol edebilirsiniz.
İdeal olarak kendi mikrofonuyla bir dizi kulak üstü kulaklık kullanacaksınız.
Bilgisayarınızın veya mobil cihazınızın yüzünüzü net görebilmem ve kameranın gözhizasında olması için makul bir yüksekliğe yerleştirilmesi gerekir. Birkaç kişi katılacaksa, lütfen herkesi açıkça görebildiğimden emin olun.
Arka plan seslerini duymak çok kolaydır, örn. hayvanlar ve çamaşır makineleri ve su ısıtıcıları vb. Lütfen sakin bir yerde olduğunuzdan emin olun. Kulaklıklar sesin yönetilebilir olmasına büyük ölçüde yardımcı olur.
Seans süresince rahatsız edilmeyeceğinizden ve oturduğunuz odaya açılan kapının kapalı olacağından emin olun.
Bir pencere veya ışığa sırtınız vermeyin – bu sizi net bir şekilde görmemi çok zorlaştırabilir.
Bulunduğunuz odada yeterli aydınlatma olduğundan emin olun.
Yakında bir kutu mendil ve bir bardak su olduğundan emin olun.

10. Seanstan önce alkol veya ilaç kullanmayınız.

11. Siz Oturumları KAYDETMEYECEKSİNİZ. Ben de sizden daha önce yazılı ONAY

ALMADIĞIM takdirde oturumlarımızdan hiçbirini kaydetmeyeceğim. Bu karşılıklı

olarak tartışılmış, kabul edilmiş ve sizin tarafınızdan bir onay formu imzalanmıştır. 12. Çevrimiçi oturumun tamamının veya herhangi bir bölümünün (telefonla veya başka bir teknik cihazla) önceden yazılı anlaşma yapmadan dinlenmesine izin VERMEYECEKSİNİZ.

13. Online görüşmeye kararlaştırılan zamanda katılmalısınız.

14. Yüz yüze oturumlarda olduğu gibi, birlikte imzaladığımız gizlilik sözleşmesi geçerlidir. Ayrıca, benimle çalışmaya başladığınızda imzaladığınız şartlar ve koşullar hala geçerlidir.”

*Terapist online seanslardan önce aşağıdaki gibi bir şartlar ve koşulların yer aldığı gizlilik sözleşmesini içeren “onam formunu” danışana yollayabilir:

ONLİNE DANIŞMANLIK ONAM FORMU

Değerli Danışanımız,

Lütfen aşağıdaki sizin ve bizim hak ve sorumluluklarımız ile ilgili bilgileri dikkatle okuyunuz. Bu bilgiler size daha iyi hizmet verebilmemiz ve online danışmanlık sürecinin daha etkin ilerleyebilmesi için oldukça önemlidir.

1. Yüz yüze görüşmenin kısıtlandığı ya da uygun olmadığı durumlarda psikolojik sağlık açısından etkililiği kanıtlanmış bir uygulama olarak online psikolojik danışmanlık/ terapi uzun yıllardır tüm dünyada kullanılmaktadır.

2. Çalışmamızın başarısı danışanın danışmanı ile işbirliği yapması ve açık iletişim kurmasına bağlıdır.

3. Seans sırasında konuşulanlar siz izin vermediğiniz sürece, servis sağlayıcılardan kaynaklanabilecek sorunlar dışında sizinle danışmanınız arasında kalacaktır.
Ancak istismar, intihar riski, siz veya yakınlarınızın zarar görmesi gibi durumlarda sizinle ilgili bilgileri izniniz olmadan mesleki etik ilkeleri ve yasalar doğrultusunda ve zorunluluk doğduğunda sadece yetkili mercilerle ve mahkemelerle paylaşabiliriz.

4. Bilimsel açıdan değerli olduğu düşünülen veriler, kimlik bilgileri gizli tutularak akademik amaçla kullanılabilir.

5. Seanslar 50 dakika sürer. Görüşme süresi iki tarafça gerekli görüldüğü takdirde 50 dakikayı aşabilir ya da daha kısa sürebilir.

6. Danışmanınıza; psikolojik danışma süreciniz, kendi yaşantınız vb. ile ilgili veya danışmanınızın eğitimi ve yeterliliği hakkında da sorular sorabilirsiniz.

Her seans ücretlendirilir.
Kurumumuzda yapılan testlerin süresi ve ücreti, testin niteliğine göre değişmektedir.

Danışan bu konuda açık bir şekilde bilgilendirilmelidir.

9. Uzmanımız, elinde olmayan nedenlerle seansa geç gelebilir, bu durumda görüşme sürenizi uzatarak 50 dakikayı tamamlar. Seansa siz geç geldiğinizde danışmanınız görüşme süresine ekleme yapmaz, seans normal zamanında biter.

10. Seansınız bir gün öncesinden teyit edilir. Seansa gelemeyeceğiniz durumunda, seans saatinden en az 24 saat öncesine kadar seansınızı ücretsiz iptal etme hakkına sahipsiniz. 24 saat öncesine kadar iptal edilmeyen seansların ücretini ödemeniz gerekmektedir. Seansa gelememekle ilgili haklı bir sebep varsa ve bu belgelendirildiğinde danışandan ücret talep edilmez.

11. Seans süresince rahatsız edilmeyeceğinizden ve oturduğunuz odaya açılan kapının kapalı olacağından emin olun, seanstan önce alkol veya ilaç kullanmayın. Bu durumların sağlanmasından siz sorumlusunuz.

12. Gerekli gördüğü takdirde uzmanımız durumunuzu değerlendirmek için bir psikiyatri uzmanı ile görüşmenizi önerebilir.

13. Görüşmelerin dijital ortamda kayıt altına alınmayacağını, danışan mahremiyetini kişisel verilerin korunması kanunu çerçevesinde korunacağını taahhüt eden bilgilendirilmiş onam formunu onaylamanız durumunda siz de psikolojik danışmanın mahremiyetini, önceden anlaşma yapılmadığı takdirde sizin dışınızdaki bir kişinin oturumu herhangi bir araçla dinlemeyeceğini, görüşmeleri herhangi bir araçla kayıt altına almadığını kişisel verilerin korunması kanunu kapsamında koruduğunuzu taahhüt etmiş olursunuz.

14. Online terapiye dâhil olmak, yukarıdaki koşulların ve oturumların herhangi bir bölümünü kaydetmeme veya başkalarının önceden anlaşma yapmadan oturumu dinlemesine (telefon veya başka bir cihaz veya araçla) izin vermeme koşullarının kabulü olarak anlaşılacaktır.

15. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu nezdinde Başvuru Formu’nda doldurmuş olduğunuz “Başvuru Nedeni” başlıklı alanın özel nitelikli veri kapsamına girmesi sebebiyle merkezimiz tarafınca korunmaktadır.

16. KVK Kanunu’nda tanımlanan özel nitelikli kişisel verilerim de dahil olmak üzere ilgili kişisel verilerimin işlenmesi, ilgili süreç kapsamında işlenme amacı ile sınırlı olmak üzere kullanılması ve paylaşılması, gereken süre zarfında saklanması konularında tarafıma gerekli aydınlatmanın yapıldığını ve belirtilen konular yönünden hiçbir baskı ve tehdit altında kalmadan özgür irademle açık rızamın bulunduğunu; işbu Aydınlatma Beyanını okuduğumu ve anladığımı kabul ediyorum.

16. Online görüşmeyi kabul ediyorum. Ayrıca yukarıda yazılı olan ilkeleri okudum ve onaylıyorum. Tarih…..

*18 yaşından küçüklerin velisi tarafından imzalanmalıdır.
Ad-Soyad: ……………………………………… Tarih:………………… İmza: …………

Yukarıda yer alan bilgileri doldurup …………………………. e-posta hesabına göndermeniz durumunda hizmet aldığınız psikolojik danışmanımızla görüşmelerinizi ulusal tedbirler süresince online olarak sürdürmeyi ve işbu metinde yer alan bütün bilgileri/sorumluluklarınızı kabul etmiş ve onaylamış sayılırsınız.

KAYNAKÇA:

*EMDR Europe Association – www.emdr-europe.org

*Barak, Azy, et al. (2008). A comprehensive review and a meta-analysis of the effectiveness of internet-based psychotherapeutic interventions. Journal of Technology in Human Services, 26.2-4: 109-160. http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/15228830802094429#.VI8vaCvF_hs *American Psychological Association (APA) (1997). Services by telephone, teleconferencing, and internet: A statement by the Ethics Committee of the American Psychological Association. 19 Mart 2020 tarihinde https://www.apa.org/topics/online- therapy adresinden erişilmiştir.

*Tanrıkulu, İ.. (2009). Counselors-in-training students’ attitudes towards online counseling. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 785-788.

*Internet-delivered eye movement desensitization and reprocessing (iEMDR): an open trial. 18 Mart 2020 tarihinde https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3901444/ adresinden erişilmiştir.

*Nagel, D. (2011). The future of online therapy. Psychotherapy Networker Symposium, Washington, D.C. http://dx.doi.org/10.1037/e561872012-001

* Ross, W. (2011). Ethical issues involved in online counseling. Journal of Psychological Issues in Organizational Culture, 2(1), 54-66.

*https://www.psikiyatri.org.tr/2151/iyi-telepsikiyatri-uygulamasi-icin-oneriler

Sertifikasyonları: