Çocuk ve Ergenlerde Travma

Çocuk ve Ergenler ile Travma

Birçok çocuk, kendilerinin önceye göre daha farklı tepkiler göstermesini şaşırtıcı bulabilmektedir. Bunlar, yaşanılan olumsuz deneyimin ve buna eşlik eden olumsuz duygu ve düşüncelerin sonucudur. Bir çocuğun başına gelen, gördüğü ya da dinlediği travmatik bir olaya nasıl tepki göstereceği birçok etmene bağlıdır. Bu etmenleri kısaca şu şekilde özetleyebiliriz:

• Çocuğun yaşı: Çocukların değişik yaş dönemlerinde sergiledikleri davranışlar arasında farklılıklar olabilmektedir.

• Olayla ne kadar doğrudan bir bağlantısı olduğu: Olay çocuğu ne kadar yakından ilgilendiriyorsa, çocuğun göstereceği tepki o kadar yoğun olur.

• Travmatik olaydan önceki kişilik yapısı: Çocuğun bakım vereni ile kurduğu ilişki nitelikliyse, travmatik bir durumla baş etme konusunda daha çabuk çözümler üretecektir.

• Olaydan sonra bulabildiği maddi ve manevi destek: Çocuk, olaydan sonra hemen bir destek çemberinin içine alınmışsa olayın etkilerini daha çabuk atlatacaktır.

• Travmatik olayın süresi, sıklığı: Çok kısa süren ve sadece bir kez olan bir olayla, uzun süren ve sık tekrarlanan bir olayın çocuk üzerindeki etkileri çok farklı olacaktır.

• Olayın bireysel ya da toplu olması: Yaşanan travmatik olayın etkilediği insan sayısı olaya verilen tepkiyi farklılaştırmaktadır.

• Olayın insan kaynaklı ya da doğal afet olması: Bu durum olaya verilen travma tepkileri üzerinde farklılık yaratmaktadır.

Çocuklarda travmaya bağlı çok çeşitli davranışlar gözlenebilir. Bunlar arasında:

• Uyku bozuklukları, kabuslar

• Yeme, giyinme, tuvalet alışkanlığı gibi alanlarda farklılıklar, geriye dönüşler

• Kıpır kıpır, huzursuz olma hali

• Uykulu, donuk olma, yalnız kalma isteği

• Her fırsatta ağlama

• Tanıdığı nesnelere aşırı bağlanma

• Değişiklikle baş etmede zorlanma

• Anne-babayla olan ilişkilerde farklılık, aşırı talepkar olma ya da tamamen içine kapanma

• Kardeşlerle olan ilişkilerin daha olumsuz olması, kavgaların artması

• Travmatik olayla ilgili takıntılı düşünceler geliştirme, sürekli bu olay hakkında konuşma, bu olayla ilgili oyunlar oynama vb.

• Olayın tekrarlanacağı endişesi

• Başkalarının gereksinimlerini aşırı derecede önemseme

• Okul başarısında düşüş

• Dikkatte azalma/bozulma

• Uygunsuz aşırı tepkiler verme

Sertifikasyonları: